Tienermoeders in Zambia
Tekst: Jorinde Zoeter
Afrika is een continent met vele gezichten. In veel landen is er oorlog, zijn terroristische organisaties actief en zijn veel berovingen en verkrachtingen. Hiernaast is Afrika een continent van ongereptheid, van uitgestrekte savannes met indrukwekkende kuddes dieren, van warme en vriendelijke mensen, hartelijkheid en gastvrijheid.
Als we specifiek naar Zambia kijken, kijken we naar een land dat kampt met grootschalige armoede. Deze armoede komt voort uit het feit dat de economie van Zambia altijd sterk afhankelijk was van de koperwinning, maar door de daling van de koperprijs op de wereldmarkt vanaf de jaren zeventig bleek dat de Zambiaanse economie zeer kwetsbaar was. Doordat de koperprijs daalde, namen de inkomsten uit de export voor Zambia flink af. In de jaren 80 was de economische groei van Zambia de op één na slechtste van het Zuiden van Afrika. De economische groei blijft laag en de bevolkingsgroei neemt snel toe, waardoor de bevolking van het land steeds armer wordt.
Door de coronacrisis is het land als eerste land van de wereld failliet gegaan, wat betekent dat alle prijzen in het land zullen blijven stijgen (denk aan eten, drinken, onderdak, scholing, woonruimte etc.). Dit komt doordat Zambia voor de crisis al kampte met een enorme buitenlandse schuld.
Het grote sociale probleem in Zambia is dat er geen gelijkheid is tussen man en vrouw. Het MDG 3 (Millennium Development Goals 3) stimuleert landen om gelijkheid tussen vrouwen en mannen te creëren. Om dit te realiseren is er ondersteuning nodig van maatschappelijke organisaties, omdat de verandering bij de vrouwen zelf begint. Het is belangrijk om de vrouwen hun eigenwaarde te laten beseffen en op te komen voor hun rechten (milennium-ontwikkelingsdoel-3, z.d.).
Naast dit enorme sociale probleem is prostitutie in Zambia verboden. Prostituees worden voor hun werk als strafbaar gezien, terwijl de klanten niet kunnen worden vervolgd. Ongeacht dit strafbare feit, zijn er heel veel prostituees in Zambia (Ecpat, z.d.). Dit is een wisselwerking met de grote armoede in het land en het sociale probleem gericht op ongelijkheid tussen mannen en vrouwen. Vrouwen die geen opleiding hebben genoten, kunnen niet aan het werk en hebben dus geen inkomen. De ongelijkheid tussen man en vrouw komt hierin naar boven, omdat mannen vaak werken en vrouwen voor de kinderen zorgen. Wanneer een vrouw geen man heeft, krijgt zij ook geen inkomen. Wat veel vrouwen dan als oplossing zien is de prostitutie.
Hiernaast zien vrouwen zichzelf ook als minder dan de man en hebben mannen vaak meerdere vrouwen, waardoor er ook een snelle verspreiding van HIV plaatsvindt. HIV is weer een oorzaak en gevolg van de armoede in het land. Ruim 21% van de bevolking is besmet, wat een lage levensverwachting geeft. Het is dus een enorme cirkelreactie.
Door de ongelijkheid tussen man en vrouw, de armoede, de overheersend aanwezige HIV en de straf die op prostitutie staat, komen vrouwen soms ook in onveilige situaties terecht. Tijdens het werk als prostituee kan het voorkomen dat mannen niet betalen en de vrouw bedreigen. Hiernaast hebben veel inwoners van Zambia geen slot op de voordeur van hun huis, waardoor mensen hun huis kunnen binnen dringen. Dit soort situaties overkomen ook tienermoeders en dat is iets waar stichting Amake verandering in wil brengen bij de tienermoeders die aangesloten zijn bij Amake in Chipata. In het tienermoederhuis dat Amake heeft opgericht zitten nu 4 tienermoeders. We hopen hier in de toekomst meer tienermoeders onder te kunnen brengen, ze een huis te kunnen bieden en een plek om zich veilig te kunnen voelen.
Want je veilig voelen is het begin van je vrijheid en tijdens vrijheid komt zelfontplooiing.